Sposób odżywiania ma znaczny wpływ na stan zdrowia. Trzeba pamiętać, że zdrowie to prawidłowo zbilansowana dieta dostarczająca nam wszystkich (bez wyjątku) niezbędnych składników odżywczych (białka, tłuszczu, węglowodanów, witamin i minerałów). Zdrowa dieta odchudzająca nie może opierać się na wykluczeniu całej grupy produktów odżywczych…
Zmień swoje życie, schudnij w weekend, odśwież cerę, przywróć blask swoim oczom… w ten i inny sposób bardzo często jesteśmy zachęcani do podjęcia kolejnej 'diety cud’ . Informacje na temat odchudzania są szeroko dostępne w prasie kolorowej, telewizji, książkach. Niestety nie wszystkie z nich są wiadomościami rzetelnymi i fachowymi. Większość proponowanych w czasopismach diet kilku lub kilkunastodniowych jest dietami niedoborowymi i jednostronnymi, powodującymi znaczne straty kilogramów, ale i niezbędnych do życia białek, witamin czy składników mineralnych. Dłuższe stosowanie tego typu diet może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, a nawet koniecznością hospitalizacji.
Czy potrafisz realistycznie podejść do tych rewelacyjnych diet? Czy umiesz obiektywnie ocenić plusy i minusy mono-składnikowych, często bardzo niskokalorycznych diet? Jaką dietę stosowałeś ostatnio? Wziąłeś gazetę do ręki i na chybił trafił wybrałeś jedną? Czy może wyszukałeś w Internecie, czym tym razem będziesz się ‘katować’? zanim kolejny raz wybierzesz swoją dietę zastanów się czy naprawdę warto niszczyć swoje zdrowie! Przeczytaj i sam podejmij decyzję: figura czy zdrowie?
Uwierz, można mieć i to i to… tylko trzeba umieć wybrać.
DIETY WEDŁUG GRUPY KRWI
Grupa krwi 0:
W stosunku do diet opierających się na jednym lub dwóch produktach (dieta owocowa, kapuściana) ta dieta może sprawiać wrażenie dość dobrze skomponowanej. Ma szeroką gamę produktów przez co nie jest dietą monotonną, nie powoduje gwałtownego spadku masy ciała.
Na pierwszy rzut oka wszystko byłoby w porządku gdyby nie to, że dieta całkowicie eliminuje z jadłospisu codziennego dwa bardzo ważne produkty – mleczne i zbożowe.
Niestety, dbając o zdrowie nie możemy sobie pozwolić na tak poważne deficyty wapnia (którego najlepszym źródłem jest mleko i produkty mleczne). Szczególnie powinny o tym pamiętać kobiety, które są szczególnie narażone na wystąpienie osteoporozy, natomiast w czasie ciąży zapotrzebowanie na ten składnik gwałtownie wzrasta. Należy pamiętać, że wapń to nie tylko mleko, ale także jego przetwory – jogurty, ser żółte, twarogi, kefiry, maślanki itp.
Podobnie z produktami zbożowymi, które są idealnym źródłem magnezu, żelaza, cynku a także dobroczynnego błonnika. Błonnik spożywany w odpowiedniej ilości ma wpływ na utrzymanie odpowiedniej masy ciała, reguluje poziom cholesterolu i przede wszystkim pomaga w utrzymaniu odpowiedniego poziomu glukozy we krwi, a tym samym zapobiega wystąpieniu cukrzycy.
Dieta według grupy krwi 0 jest dietą długotrwałą, polecaną przez autora nie tylko jako sposób na schudnięcie, ale także jako nowy styl życia. Jednak należy zdać sobie sprawę z tego, że dieta, która wyklucza z naszego jadłospisu produkty nam niezbędnie zakładając, że to one są przyczyną tycia nie jest godna polecenia ani uwagi. Nie wolno nam rezygnować z czegoś bez czego organizm nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować!
Produkty zalecane w diecie dla grupy krwi 0:
• Wodorosty (kelp),
• Owoce morza,
• Sól jodowana,
• Wątroba,
• Czerwone mięso,
• Kapusta włoska, szpinak, brokuły.
Produkty niezalecane w diecie:
• Gluten pszenicy,
• Kukurydza,
• Fasola nerkowata(kidney),
• Fasola navy,
• Soczewica,
• Kapusta,
• Brukselka,
• Kalafior,
• Gorczyca.
Grupa krwi A:
Proponowany przez autora sposób żywienia dla osób z grupą krwi A opiera się na dietach wegetariańskich. Oznacza to, że dieta ta wyklucza z naszego jadłospisu mięso i jego produkty, dzięki czemu ma nam zapewnić szybki spadek masy ciała, a także „wzmocnić system odpornościowy i potencjalnie zapobiec rozwojowi zagrażających życiu chorób”. Czy rzeczywiście dieta będzie miała tak cudowne działanie?
Jeżeli wykluczymy z diety mięso narazimy organizm na niedobory białka, żelaza i witaminy B12 (mięso jest najlepszym źródłem tych składników, a w przypadku witaminy B12 jedynym). Będzie to owocowało zupełnie czymś innym niż zakładał autor diety. Wszystkie komórki odpornościowe organizmu to nic innego jak białko! Jeżeli zabraknie tego składnika odżywczego nie mamy szans na wzmocnienie naszej odporności (czyli budowy nowych ciał odpornościowych). Ponad to wykluczamy z diety żelazo hemowe (pochodzenia zwierzęcego, zawarte w czerwonym mięsie) co w efekcie może skutkować anemią niedobarwliwą. Wprawdzie w produktach roślinnych występuje tzw. żelazo niehemowe (głównie w warzywach zielonych i produktach zbożowych z grubego przemiału), jednak należy pamiętać, że jest ono znacznie gorzej przyswajane przez organizm niż to pochodzenia zwierzęcego i może nie pokryć dostatecznie zapotrzebowania. Niedobory witaminy B12 także nie będą wpływać na polepszenie stanu organizmu, a wręcz przeciwnie. Problemy mogą się pojawić szczególnie ze strony układu nerwowego – zwyrodnienia w obwodowym i ośrodkowym układzie nerwowym, niedobór witaminy B12, podobnie jak niedobór żelaza, brak tej witaminy będzie powodował tzw. anemię złośliwą.
Kolejną rzeczą nie do zaakceptowania, a proponowaną przez autora diety jest wykluczenie produktów mlecznych, które są najlepszym źródłem wapnia oraz dobroczynnych szczepów bakterii wzmacniających odporność organizmu (Lactobacillus acidofilus, Bifidobacterium, Lactobacillus casei). Dieta jest bogata w produkty sojowe, które mogą być alternatywą dla niskiego spożycia mięsa. Ziarna soi są jedynymi warzywami, które zawierają duże ilości białka (zbliżonego swoim składem białku zwierzęcemu). Jednak produkty z ziaren soi zawierają znacznie mniej wapnia niż mleko krowie i są bardzo powszechnym alergenem mogącym powodować uczulenie.
Dieta wegetariańska (na której opiera się dieta dla grupy krwi A) nie jest dobrą dietą, gdyż może przyczynić się do powstania wielu chorób na skutek niedoboru: żelaza (anemia), wapnia (w późniejszym wieku osteoporoza), białka (osłabienie, częste przeziębienia), witamin z gr. B (zaburzenia ze strony układu nerwowego, zmiany skórne itp.).
Produkty zalecane w diecie dla grupy krwi A:
• Oleje roślinne,
• Produkty sojowe,
• Warzywa,
• Ananas.
Produkty niezalecane w diecie:
• Mięso,
• Nabiał,
• Fasolka nerkowata,
• Fasolka limejska,
• Pszenica (w nadmiarze).
Grupa krwi B:
Znacznie różni się od diet stworzonych na potrzeby ludzi z grupą krwi 0 i A.
Przede wszystkim nie eliminuje z jadłospisu składników niezbędnych do prawidłowego żywienia, jest dietą urozmaiconą z bardzo dużym wyborem produktów spożywczych.
Dostarcza tych wszystkich produktów, dzięki którym organizm może sprawnie funkcjonować i zapewnia prawidłową pracę wszystkich narządów:
chude mięso i ryby – pokrywają zapotrzebowanie na białko, żelazo, cynk witaminy z grupy B (B12, B1, PP), wielonienasycone kwasy tłuszczowe (biorą udział w procesie dojrzewania mózgu i wielu ważnych procesach metabolicznych)
nabiał dostarczający niezbędnego wapnia, białka, witaminy B2, oraz witaminy A (będącej przeciwutleniaczem wpływającym na prawidłowy stan skóry, naczyń krwionośnych, zwiększającym odporność organizmu) i witaminy D niezbędnej do wchłaniana wapnia z przewodu pokarmowego.
tłuszczy, głównie w postaci oliwy z oliwek
produktów zbożowych dostarczających minerałów takich ja magnez, cynk, żelazo
warzyw i owoców będących źródłem wielu witamin
Jedynymi minusami diety jest wykluczenie spożycia masła, które dostarcza niezbędnych witamin tzw. tłuszczo-rozpuszczalnych (głównie witaminy A i D) – orzechów i pestek ( np. słonecznika, dyny itp. ), które stanowiłyby dodatkowe uzupełnienie w dostarczaniu kwasów tłuszczowych jedno – wielonienasyconych, pieczywa żytniego, pełnoziarnistego i otrąb pszennych, które są najbogatszym źródłem wielu składników mineralnych – magnezu, żelaza niehemowego, cynku, miedzi, witamin z grupy B oraz witaminy E. O ile w przypadku zdrowych dorosłych osób brak masła nie stanowi problemu, tak w przypadku dzieci do 3. roku życia, kobiet ciężarnych oraz karmiących Komitet Żywienia Europejskiego Towarzystwa Gastroenterologii Pediatrycznej i Żywienia zaleca używanie wyłącznie masła. Uzasadnia to występowaniem w maśle cholesterolu i naturalnych witamin tłuszczo-rozpuszczalnych oraz obecnością kwasów trans w margarynach utwardzanych.
Niepokojące wydaje się też to, że dieta całkowicie wyklucza spożycie pomidorów, które są cennym źródłem likopenu – przeciwutleniacza wzmacniającego system odpornościowy, chroniącego organizm przed chorobami serca i układu krążenia, nowotworami i wieloma innymi schorzeniami.
Dieta nie wydaje się stwarzać zagrożenia jeżeli będzie zrównoważona, urozmaicona i stosowana rozsądnie nie powinna wpływać negatywnie na organizmie. Wszelkie wyeliminowane produkty z diety, można przy dobrym zbilansowaniu jadłospisu zamienić innymi produktami z tej samej grupy np. brak pomidorów w diecie rekompensować zwiększonym spożyciem warzy i owoców bogatych w przeciwutleniacze (pomarańcze, czarne porzeczki, grejpfruty, kapusta, marchew, brokuły, pietruszka, papryka itp.).
Produkty zalecane w diecie dla grupy krwi B:
• Zielone warzywa,
• Mięso,
• Jaja i niskotłuszczowe produkty mleczne,
• Wątroba,
• Herbata z lukrecji.
Produkty niezalecane w diecie:
• Kukurydza,
• Rośliny strączkowe,
• Orzeszki ziemne,
• Siemię lniane,
• Pomidory,
• Pszenica.
Grupa krwi AB:
Dieta dla tej grupy krwi jest w dużej mierze połączeniem produktów dozwolonych dla grupy krwi B i tych wyeliminowanych w grupie A. Idąc na kompromis autor diety dla grupy krwi AB zaleca jedynie ograniczenie spożycia mięsa – w szczególności czerwonego (czyli tego które jest najlepszym źródłem żelaza), pozwala natomiast na spożywanie mleka i jego produktów.
Mimo, że zestawienie innych produktów jest jak najbardziej odpowiednie przy nieumiejętnym zbilansowaniu produktów także możemy narazić się na niedobory.
Produkty zalecane w diecie dla grupy krwi AB:
• Tofu,
• Produkty mleczne,
• Owoce morza,
• Ananas,
• Zielone warzywa,
• Wodorosty.
Produkty niezalecane w diecie:
• Czerwone mięso,
• Fasolka nerkowata,
• Nasiona i pestki,
• Fasolka limejska,
• Kukurydza,
• Gryka,
• Pszenica
DIETY GWIAZD
Sławni ludzie znani głównie z ekranu zawdzięczają swoje sylwetki bardzo drastycznym dietom. Nie są to jednak diety, na których można by się wzorować.
W większości przypadków eliminują one z jadłospisów najważniejsze produkty spożywcze (mięso, nabiał, jaja – dieta Madonny, mięso – dieta Cameron Diaz). Nawet dieta Demi Moore nie jest dobrze zbilansowana mimo, że nie wyklucza żadnych składników. Dostarcza ona bowiem dziennie swojemu organizmowi 40% węglowodanów (powinna 55% – 60%), 30% białka (powinna 12% – 14 %) i 30% tłuszczu (w normie). Dieta z tak dużą ilością białka stanowi poważne obciążenie, szczególnie dla nerek.
Żadna z diet sławnych osób nie jest dietą godną polecenia jako sposób żywienia młodych osób chcących zadbać o swoje zdrowie. Organizm potrzebuje wszystkich składników odżywczych (bez wyjątków). Jeżeli nie chcemy narażać się na różne choroby związane z niedoborami musimy pamiętać, aby w naszej diecie nie zabrakło białka (chude mięso, ryby, chudy nabiał), tłuszczów (oleje roślinne, orzechy, pestki, masło), węglowodanów (produkty zbożowe pełnoziarniste, otręby pszenne, grube kasze) oraz witamin i składników mineralnych (warzywa i owoce).
DIETA SOUTH BEACH
Dieta ta przede wszystkim gwarantuje bardzo szybki spadek masy ciała – od 4 do 6 kg tygodniowo. Musimy być świadomi tego, że następuje on nie na skutek spalania tkanki tłuszczowej, ale na skutek utraty wody.
Aby zmniejszać zasoby tłuszczu proces chudnięcia musi być powolny i długotrwały (maksymalnie 1 kg tygodniowo). Zbyt gwałtowne odchudzanie jest bardzo niebezpieczne, ponieważ dochodzi wtedy do zaburzeń gospodarki wodno–elektrolitowej, co zawsze odbije się na stanie naszego zdrowia. Im młodszy organizm tym bardziej wrażliwy jest na wszelkie nie fizjologiczne zmiany zachodzące w organizmie.
Bardzo ważną wadą tej diety jest całkowite wykluczenie (na okres 2 tygodni) węglowodanów. Glukoza jest podstawowym źródłem energii dla organizmu, a dla niektórych narządów jedynym źródłem energii (krwinki czerwone i mózg ). W przypadku, gdy nie dostarczymy dziennie odpowiedniej ilości glukozy mogą pojawić się zaburzenia ze strony układu nerwowego (problemy z pamięcią i koncentracją, stan otępienia itp.) a także zbyt szybkie obumieranie erytrocytów (na skutek braku energii). Produkty bogate w węglowodany złożone są ponadto świetnym źródłem minerałów – magnezu, żelaza, cynku i witamin z grupy B oraz błonnika.
DIETA NIEŁĄCZENIA – HAYA
Podobnie jak dieta Montignaca polega na niełączeniu pewnych grup produktów. W diecie Montignaca zabronione jest łączenie węglowodanów z tłuszczami, u dr Haya natomiast nie wolno łączyć węglowodanów z białkami.
Podobnie jak i w diecie Montignaca tak i tu wadą diety jest to, że każdy posiłek nie dostarczy nam odpowiedniej ilości białka, tłuszczu i węglowodanów jak powinno być zgodnie z zaleceniami żywieniowców.
Dieta jest bardzo niskokaloryczna (dostarcza maksymalnie 1200 kalorii) co od razu dyskwalifikuje ją jako dietę odpowiednią dla zdrowych i aktywnych zawodowo osób.
Ze względu na zasadę niełączenia produktów są bardzo małe szanse na stosowanie urozmaiconego jadłospisu, co może bardzo szybko doprowadzić do niedoborów składników odżywczych i wpływać tym samym na stan naszego zdrowia.
Pamiętaj dostarczając organizmowi tego czego potrzebuje dbasz o swoje zdrowie!
DIETA OPTYMALNA
Dieta optymalna, zwana również dietą dr Kwaśniewskiego opiera się na spożywaniu produktów jak najbardziej tłustych, wykluczając przy tym, lub maksymalnie ograniczając spożycie węglowodanów.
Dieta opiera się na dość prostych zasadach. Dr Kwaśniewski propaguje te produkty, które zdaniem większości dietetyków, każdy dbający o zdrowie i samopoczucie powinien zdecydowanie ograniczyć. Zaleca się więc spożywanie:
- Wszystkie rodzaje serów
- Jaja – powyżej 4 na dobę
- Podroby, galarety mięsne, chrząstki, tłuste rosoły
- Każdy rodzaj mięsa, najlepiej tłuste, wieprzowe, wszystkie rodzaje wędlin – najlepsze salcesony
- Ryby, konserwy rybne, drób, najlepsza tłusta gęś, kaczka
- Dużo tłuszczu – masło, smalec, słonina, smalec gęsi, olej słonecznikowy, oliwa, dobra margaryna. Tłuszcze pochodzenia zwierzęcego są znacznie lepsze od tłuszczów pochodzenia roślinnego
- Mleko lub śmietana do 0,5 litra/dobę
- Wszystkie jarzyny, pieczarki, grzyby do 300g/dobę
- Jeden ziemniak (frytki na smalcu, łoju)
- Należy pić więcej płynów – bez cukru
- Orzechy, słonecznik, majonez, przyprawy, kawa, herbata lub lepiej soki owocowe, nie słodzone – 2-3 łyżki na szklankę gorącej lub zimnej wody
I całkowicie wyklucza z diety produkty:
- Cukier, słodycze, miód
- Owoce i przetwory owocowe: dżemy, kompoty
- Ryż i kasze, chleb i pieczywo
- Ciasta, kluski, potrawy mączne
- Ziemniaki, mąka ziemniaczana
- Groch i fasola
- Słodzone płyny
- Inne produkty pochodzenia roślinnego
- Sól według smaku, aż do zupełnego zaprzestania dodawania soli do potraw, bowiem przy żywieniu optymalnym wszystkie składniki mineralne występują w optymalnych ilościach i proporcjach w dostarczanych produktach
Dieta ta zezwala na spożycie wszystkich mięs, wskazując na te bardziej tłuste (podroby, mięso wieprzowe, chrząstki itp.) na pewno więc, dostarcza odpowiednich ilości białka. Jednak stosując się do jej zaleceń zdecydowanie przekracza się dzienne zapotrzebowanie organizmu na tłuszcz. Szczególnie niebezpieczne dla zdrowia są nasycone kwasy tłuszczowe, czyli właśnie te pochodzenia zwierzęcego — zawarte w maśle, smalcu, słoninie, tłustych mięsach, tłustym mleku i jego produktach. Produkty te nie powinny przekraczać 10% dziennego zapotrzebowania na tłuszcz.
W prawidłowym modelu żywieniu dopuszcza się spożycie 3 – 5 sztuk jaj tygodniowo, podczas gdy dieta optymalna „nakazuje” spożywanie aż 4 i więcej jaj na dobę!
Największą wadą diety jest ograniczenie spożycia węglowodanów. Należy pamiętać, że zboża i wszystkie produkty z nich powstałe dostarczają niezbędnych składników mineralnych (magnezu – zapewniającego odpowiednią pracę tkance nerwowej i mięśniowej, żelaza – zapobiegającego anemii, cynku – dbającego o odpowiedni stan skóry i pracę systemu odpornościowego, witamin z grupy B – zapobiegających zaburzeniom ze strony układu nerwowego itd.) i błonnika, który ma bardzo dobroczynny wpływ na organizm. Dieta bogata w błonnik przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania jelit, chroni przed chorobami nowotworowymi, wpływa na obniżenie cholesterolu we krwi, stabilizuje poziom glukozy w surowicy krwi.
Dieta optymalna nie jest dietą dla osoby chcącej się zdrowo odżywiać i nie powinno się jej stosować. Dieta osób chcących dbać o swój organizm oraz o linię powinna się opierać na chudych produktach mięsnych, rybach, produktach mlecznych 1,5 – 2% tłuszczu, powinna dostarczać głównie tłuszczów pochodzenia roślinnego oraz zawierać pełnoziarniste produkty zbożowe jako podstawowe źródło energii.
DIETA MONTIGNACA
Dieta Montignac’a opiera się na założeniu, że główną przyczyną tycia jest nie nadmierna ilość spożywanych kalorii, ale przede wszystkim produkty węglowodanowe, które gwałtownie podnoszą poziom cukru we krwi. Coraz bardziej popularna dieta polega więc na wykluczeniu z jadłospisu węglowodanów, o indeksie glikemicznym większym niż 50.
Dieta ta, nie jest specjalnie skomplikowana. By ją zastosować i uzyskać pożądany efekt, trzeba jedynie dobrze poznać zasady na jakich się opiera. Najważniejsze jest, aby przygotowując odpowiedni posiłek zapoznać się tabelami z indeksem glikemicznym produktów.
Główne zasady, na których opiera się dieta Montignaca:
1. Nigdy nie łącz produktów o wysokim IG z tłuszczami w jednym posiłku
2. Unikaj jedzenia produktów węglowodanowo-tłuszczowych / pełne mleko, czekolada, awokado, wątróbka, orzechy laskowe, herbatniki
3. Wyeliminuj z diety cukier / sacharozę
4. Jedz chleb tylko pełnoziarnisty i tylko na śniadanie
5. Wyeliminuj z diety ziemniaki pod każda postacią
6. Wyeliminuj biały ryż
7. Makaron tylko al dente lub razowy
8. Owoce jedz oddzielnie, najlepiej na czczo i ze skórką
9. Zrezygnuj z alkoholu
10. Unikaj mocnej kawy i herbaty
11. Jedz co najmniej 3x dziennie, nie omijaj posiłków
12. Ogranicz spożywanie „złych” tłuszczów /nasyconych/, na korzyść „dobrych” /nienasyconych/
13. W czasie posiłku nie pij wody, nie pij tez bezpośrednio przed posiłkiem
14. Nie spiesz się, przeżuwaj dokładnie każdy kęs
15. Przygotowuj soki owocowe w domu, bezpośrednio przed spożyciem
16. Całkowicie wyeliminuj słodzone napoje gazowane
17. Po posiłku składającym się z węglowodanów poczekaj 3 godziny, zanim zjesz coś zawierającego tłuszcze
18. Po posiłku składającym się z produktów tłuszczowych poczekaj 4 godziny, zanim zjesz coś zawierającego węglowodany
19. Jedz warzywa bogate w błonnik: sałatę, pory, bakłażany itp.
20. Między posiłkami pij wodę mineralną niegazowaną – od 1,5 do 2 litrów
Mimo wielu zalet diety tej nie poleciłabym ze względu na jedno z najważniejszych jej założeń – niełączenia produktów. Poszczególne składniki odżywcze powinny być równomiernie rozłożone na posiłki spożywane w ciągu dnia.
Dieta polegająca na niełączeniu produktów węglowodanowych z tłuszczowymi już z samego założenia nie jest dobrym sposobem żywienia. Każdy główny posiłek (śniadanie, obiad, kolacja) powinien dostarczać nam w odpowiednich ilościach zarówno białka, tłuszczu jak i węglowodanów. Zapewnia to stały dopływ składników odżywczych i energii (glukoza, kwasy tłuszczowe) oraz składników budulcowych organizmu (białka, kwasy tłuszczowe) a także witamin i minerałów i pozwala utrzymać stały poziom glukozy.
Ponadto dieta Montignaca zaleca nie liczenie kalorii dzięki czemu ma stać się przyjemniejsza i łatwiejsza w stosowaniu. Takie założenie może dawać zupełnie odwrotny efekt niż zamierzony.
Pozostałe założenia diety są dość dobre i porównywalne z zaleceniami żywieniowców. Eliminacja słodzonych napojów, spożywanie produktów zbożowych pełnoziarnistych, ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych – zwierzęcych, na rzecz nienasyconych – roślinnych, regularne spożywanie posiłków itp.
DIETA OWOCOWA
Jak sama nazwa wskazuje dieta owocowa wyklucza naszego menu wszystkie możliwe produkty poza owocami. Wartość odżywcza owoców, to przede wszystkim duża zawartość wody, średnia zawartość witamin i ogromne ilości cukrów prostych (fruktozy). Czy jest to na pewno zdrowe?
Średnia zawartość kalorii w owocach nie przekracza 100 kcal (nie licząc banana, awokado i owoców suszonych). Chcąc dostarczyć odpowiednią ilość energii zdrowa dorosła kobieta o wadze 58 kg – potrzebuje ok. 1600 – 2000 kcal, kobieta w ciąży lub karmiąca od 2300 – do 2500 kcal/dobę. Dlatego, aby zaspokoić dzienne zapotrzebowanie musiałaby zjeść ok. 4 – 5 kg owoców dziennie, mężczyźni około 7 kg.
Dieta złożona z samych owoców nie pokryje potrzeb żadnego organizmu na:
- wapń (którego najlepszym źródłem są produkty mleczne),
- białko (występującego obficie w mięsie i produktach mlecznych),
- wielonienasycone kwasy tłuszczowe (których źródłem są oleje roślinne i ryby – mające znamienny wpływ na rozwój mózgu i siatkówki u płodu),
- magnez i wiele witamin, które nie występują w owocach, a w produktach mlecznych, zbożowych czy w mięsie.
Dieta owocowa może spowodować niedobór:
- witamina B12 – jej niedobór powoduje niedokrwistość złośliwą oraz zmiany w układzie nerwowym, jej jedynym źródłem jest mięso,
- B1– niedobór powoduje zaburzenia w pracy układu nerwowego i mięśniowego tzw. choroba beri–beri, jej najlepszym źródłem są produkty zbożowe pochodzące z grubego przemiału: otręby pszenne, pieczywo pełnoziarniste, grube kasze itp.,
- B2 – jej niedobór objawia się łojotokiem skóry i tzw. zajadami – pęknięciami pojawiającymi się w kącikach ust (najlepszym źródłem są produkty mleczne)
Dodatkowym niebezpieczeństwem jest wysoka zawartość cukru. Dostarczając organizmowi tak ogromnych dawek cukrów prostych nie będziemy w stanie utrzymać prawidłowego poziomu glukozy we krwi, co stanowi między innymi zagrożenie dla normalnego rozwoju płodu. Z tego powodu dieta ta jest absolutnie zakazana w okresie ciąży.
Dieta owocowa jest jedną z najgorszych wśród szerokiej grupy diet alternatywnych. Jest dietą nie dostarczająca naszemu organizmowi żadnych wartościowych składników odżywczych. Nie można polecać jej (jako diety długoterminowej) żadnemu zdrowemu człowiekowi, a tym bardziej kobiecie ciężarnej lub karmiącej.
DIETA KAPUŚCIANA
Dieta kapuściana jest dietą niskokaloryczną, gwarantującą szybki spadek masy ciała (5 kg w ciągu tygodnia!). Głównych produktem spożywanym w czasie diety jest kapusta kiszona.
Głównym danie jest pod postacią kapuśniaku (w dowolnych ilościach!). Śniadania i kolacje składają się dodatkowo z owoców, innych warzyw, mleka, mięsa, ryb i ryżu włączanych do diety stopniowo.
Przepis na zupę z kapusty
- 1 pokrojona drobno cebula
- 25 dag marchwi
- 25 dag czerwonej i żółtej papryki
- 25 dag kalarepki, 2 świeże pomidory
Poszatkuj 25 dag białej kapusty. Warzywa podsmaż na 1 łyżce oleju, zalej 1,25 litra wody i zagotuj. Dodaj cebulę i gotuj ok. 10-15 minut. Dopraw do smaku solą. Możesz również wzbogacić smak zupy (w zależności od upodobań) curry, bazylią lub sproszkowaną papryką, pietruszką lub sosem sojowym.
”Zupa przygotowana według tego przepisu powinna wystarczyć na 2 dni. Nie dodaje ona kalorii, a im więcej jej zjesz, tym więcej kalorii spalisz.”
Dieta ta w dużym stopniu ogranicza podaż podstawowych składników odżywczych: białka, węglowodanów oraz składników mineralnych: wapnia, żelaza, magnezu i wielu innych niezbędnych do pracy organizmu. Natomiast dzięki spożyciu dużej ilości warzyw i owoców pokrywa zapotrzebowanie na witaminy rozpuszczalne w wodzie. Jednak, to nie wystarczy, gdyż może zaistnieć problem z przyswajaniem niektórych witamin, z powodu całkowitego wyklucza tłuszcze, które są niezbędne do wchłaniania witamin A, D, E, K (rozpuszczalnych w tłuszczach).
Najbardziej niebezpieczny w diecie jest brak białka, który wpływa negatywnie na wszystkie procesy budulcowe zachodzące w organizmie (synteza hormonów, enzymów, ciał odpornościowych itp.).
Brak żelaza może powodować anemię niedobarwliwą – na którą najbardziej narażone są niemowlęta powyżej 4 miesiąca życia, dzieci, młodzież i kobiety w ciąży. Deficyt żelaza może być także przyczyną słabszego rozwoju psychicznego u dzieci, słabszej odporności i ograniczonego wzrostu.
Niedobór magnezu w diecie jest wynikiem ograniczenia węglowodanów złożonych (pieczywo pełnoziarniste, grube kasze, otręby pszenne, ryż itp.) i może wpływać na zaburzenia układu sercowo-naczyniowego.
Bardzo dużym minusem diety jest jej niska kaloryczność, a co za tym idzie gwarancja szybkiego spadku masy ciała, który jednak w rzeczywistości następuje na skutek utraty wody przez organizm, a nie na skutek spalania tkanki tłuszczowej. Dlatego efekt jojo jest gwarantowany w bardzo szybkim czasie po zakończeniu diety i powrocie do normalnego stylu żywienia.
Dieta kapuściana jest dietą krótkotrwałą. Dorosły organizm bez problemu i większych zaburzeń poradzi sobie z tymczasowym ograniczeniem niektórych składników odżywczych. Jednak nie polecałabym tej diety kobietom karmiącym lub ciężarnym. Zarówno w czasie ciąży jak i karmienia organizm kobiety „oddaje” dziecku swoje zapasy narażając się tym samym na jeszcze większy deficyt, a tym samym narażamy zdrowie własne jak i naszej „pociechy”.
DIETA WEEKENOWA
Prawidłowo zbilansowana dieta nie może być racjonalna tylko od przypadku do przypadku. Nie możemy pozwolić sobie na stosowanie diety weekendowej – mimo jej dość dobrego doboru produktów spożywczych i urozmaicenia – ponieważ dieta musi być prawidłowa cały czas, ma to być element naszego stylu życia.
Nie możemy narażać swojego zdrowia na „byle jakie” produkty spożywane w pośpiechu, które pozwalają nam na chwilę zaspokoić głód. Racjonalny sposób żywienia (oparty na piramidzie żywieniowej) ma towarzyszyć nam na każdym kroku i w każdym dniu – bez wyjątków! Dzięki temu będziemy mogli mieć pewność, że niczego nam nie brakuje, i że korzystnie wpływamy na swój rozwój i zdrowie.
DIETA TRZYDNIOWA
Opiera się na jednym produkcie – owocach ( identycznie jak dieta owocowa ).
Nie dostarcza organizmowi nic poza cukrem, pustymi kaloriami, i wodą. Utrata masy ciała nie następuje na skutek spalania tkanki tłuszczowej ale na skutek utraty wody prze organizm. Efektem takiego odchudzania będzie, po powrocie do normalnego odżywiania, efekt jo–jo.
Pod żadnymi pozorami nie wolno takiej diety jednoskładnikowej stosować aktywnym zawodowo. Bowiem może powodować poważne zmiany w organizmie a także niedobory składników odżywczych odbijające się znacznie na jego zdrowiu.
DIETA ŚRÓDZIEMNOMORSKA
Jest najlepszą dietą wśród grupy diet alternatywnych. Zawiera wszystko to co oferuje nam matka natura wykluczając całkowicie produkty przetworzone, które w dużej mierze zdominowały rynek.
Jest dietą bogatą w tłuszcze co wydaje się niepokojące, jednak są to głównie tłuszcze pochodzenia roślinnego i tłuszcze rybie. Produkty te są głównym źródłem jedno – i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które organizm dorosłego człowieka chronią przed szeregiem groźnych chorób (nowotwory, miażdżyca, zawał udary itp.) a w organizmie dziecka są niezbędnie do prawidłowego rozwoju układu nerwowego i mózgu. Ponadto tłuszcze te dostarczają dużych ilości witaminy E będącej ważnym przeciwutleniaczem (antyoksydantem) chroniącym organizm przed nadmiarem wolnych rodników.
Dieta bazuje na surowych warzywach i owocach dzięki czemu dostarcza odpowiednich ilości witamin. Ponadto wskazuje na spożywanie produktów zbożowych z pełnego przemiału (pełnoziarniste pieczywo, kasze, makarony) przez co chroni nasz organizm przed niedoborem składników mineralnych (magnezu, żelaza, cynku) i witamin z grupy B.
Głównym źródłem białka w diecie są ryby, owoce morza i drób czyli wszystko to co powinno być podstawą naszego żywienia. Nie wyklucza ona spożycia mięsa czerwonego, jedynie ogranicza je do 3 – 4 porcji na tydzień.
Dieta śródziemnomorska jest polecana nie tylko jako sposób na zgubienie zbędnych kilogramów ale także jako właściwy sposób żywienia.
Zdecydowanie można ją polecić każdemu chcącemu zadbać o swoje zdrowie, ze względu na dobroczynne działanie wszystkich produktów, w które jest najbogatsza (tłuszcz roślinne, chude mięso, produkty zbożowe, warzywa i owoce).
DIETA DOBRYCH KALORII
Autorem diety dobrych kalorii jest dr Philip Lipetz. Podzielił on produkty żywnościowe na dwie kategorie: jedna grupa zawiera pożywienie z „dobrymi” kaloriami, a druga ze „złymi”. Dobór produktów w diecie, które autor nazywa dobrymi kaloriami, jest jak najbardziej prawidłowy i polecany dla większości zdrowych.
Dobre kalorie, to głównie chude produkty nabiałowe, chude ryby i mięso, produkty zbożowe pełnoziarniste, owoce o najniższej kaloryczności (wykluczone są banany, awokado, owoce suszone, orzechy, pestki) oraz ograniczony do minimum cukier (wykluczone są słodycze) – czyli prawie wszystko to co zalecają żywieniowcy na całym świecie jako prawidłowy sposób żywienia.
Niestety, jak w przypadku innych diet alternatywnych, nie można polecić tej diety beż żadnych zastrzeżeń. Przede wszystkim wymagane jest maksymalne ograniczenie białka pochodzenia zwierzęcego (przez co najmniej 2 tygodnie stosowania diety).
Białko pochodzenia zwierzęcego jest niezbędnie i nie może być zastąpione innym składnikiem. Jako podstawowy składnik budulcowy organizmu służy prawidłowemu rozwojowi (budowa hormonów, enzymów tkanek, systemu odpornościowego itp.). Ponadto mięso zwierzęce dostarcza wielu składników mineralnych (głównie żelaza) i witamin z grupy B (B12, B1, PP). Żelazo zapobiega wystąpieniu anemii niedobarwliwej, a witaminy z grupy B wpływają na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie układu nerwowego, prawidłową budowę krwinek czerwonych (witamina B12 zapobiega anemii złośliwej). To jedno założenie całkowicie dyskwalifikuje dietę jako odpowiednią dla kobiet w ciąży i karmiących.
Dużym minusem diet jest także eliminacja orzechów i pestek, które są bardzo dobrym źródłem (zaraz po olejach roślinnych) kwasów tłuszczowych jedno – i wielonienasyconych. Wpływają one przede wszystkim na prawidłowy rozwój mózgu i układu nerwowego, są niezbędnie do prawidłowego wzrostu, a także mają dobroczynny wpływ na organizm: obniżają poziom „złego” cholesterolu (LDL), obniżają ciśnienie krwi, zapobiegają miażdżycy, zawałom, udarom oraz wpływają na podwyższenie odporności organizmu itp.
DIETA OSOBOWOŚCI
Dieta osobowości — zupełnie różni się od innych diet alternatywnych. Przede wszystkim nie jest to dieta, która ogranicza, eliminuje bądź „nakazuje” spożywanie konkretnych produktów. Jej głównym zadanie jest tępienie złych nawyków żywieniowych i zachęcenie do wprowadzenia korzystnych dla naszego organizmu zmian.
Wybierając dietę, prawie zawsze myślimy o tym co jemy a nie o tym jak jemy. Regularne posiłki, unikanie podjadania w nocy, aktywność fizyczna, ograniczenie stresu, spokojne i dokładne gryzienie pokarmów, to zasady którymi powinien kierować się każdy zdrowy człowiek.
Dieta osobowości jest jedną z niewielu diet opartych na zasadach zdrowego żywienia propagowanych przez dietetyków na całym świecie. Stawia przede wszystkim na urozmaicanie codziennego jadłospisu, przez co możemy być pewni, że nie spowoduje żadnych niedoborów w naszym organizmie.
Podstawowe założenia:
- 1. Nigdy nie jedz w pośpiechu
Informacja o tym, że już się najedliśmy, przesyłana jest do mózgu bardzo wolno. Jeśli będziesz jeść zbyt szybko, możesz zjeść więcej, niż potrzeba. - 2. Dużo pij
Co najmniej 1,5 – 2 l płynów dziennie. Unikaj słodzonych napojów gazowanych. Jeśli lubisz soki, to lepsze są świeżo wyciskane, mają znacznie więcej błonnika niż soki z kartonu. Najlepsze są soki warzywne – pomidorowy ma najmniej kalorii. - 3. Wyrzuć ze swojej diety „śmieciowe jedzenie”
Zresztą, czy czujesz się dobrze po zjedzeniu dwóch paczek chipsów, kubełka popcornu i big maca? Jeśli musisz coś przegryźć, niech to będą suszone owoce. Mają co prawda sporo kalorii, ale za to są bogate w błonnik oraz wiele innych cennych minerałów. - 4. Zrezygnuj z trzydaniowego obiadu
Lepiej jeść mniej, ale za to częściej. Niech to będzie nawet 5 – 7 niewielkich posiłków dziennie. Dzięki temu przez cały dzień nie będziesz głodny, a zjesz mniej na obiad czy kolację. Nie zapominaj o śniadaniu – da Ci energii na cały dzień. Między głównymi posiłkami najlepiej zjeść jogurt z ziarnami lub pestkami albo zbożowy batonik. - 5. Unikaj słodyczy
Zdecydowanie lepiej zastąpić je świeżymi warzywami lub owocami (także suszonymi, są bardzo słodkie). Jeśli jednak nie potrafisz się powstrzymać, bez poczucia winy możesz sobie pozwolić na parę kawałków czekolady. Gorzka ma wiele cennych składników odżywczych i poprawia humor.
Jest to dieta, która z powodzeniem może być stosowana przez wszystkich (także kobiety w ciąży czy karmiące). Nie powinna doprowadzić do deficytów i zaburzeń z tym związanych, gdyż nie ogranicza spożycia konkretnych składników. Jest dietą opartą na radach i wskazówkach mających doprowadzić do właściwego sposobu odżywiania – racjonalnego – propagującego podstawowe założenia piramidy żywieniowej (np. 5 razy dziennie warzywa i owoce). Wykluczenie takich rzeczy jak pośpiech przy jedzeniu, nieregularne spożywanie posiłków czy monotonność diety wpłynie korzystnie na zdrowie i jakość życia każdego człowieka.
Justyna Marszałkowska, Nina Jakubik, Magdalena Perzyna